Ustawa o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” daje możliwość skorzystania z szerokiego wsparcia. Program „Za życiem” jest w szczególności adresowany do:
- rodzin, w których przyszło na świat lub wkrótce urodzi się bardzo chore dziecko, tj. maluszek z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem lub chorobą nieuleczalną, zagrażającą życiu,
- kobiet, które otrzymały informację, że ich dziecko może umrzeć w trakcie ciąży lub porodu,
- kobiet, których dziecko umarło w trakcie ciąży lub porodu na skutek wad wrodzonych,
- kobiet, które po porodzie nie zabiorą swojego dziecka do domu (na skutek poronienia, śmierci, niezdolności do życia lub ciężkich chorób lub wad wrodzonych).
Formalności
Aby skorzystać z rozwiązań programu „Za życiem” konieczne są zaświadczenia, potwierdzające występowanie u dziecka ciężkiego i nieodwracalnego uszkodzenia lub choroby zagrażającej życiu. Zaświadczenia mogą wystawić wyłącznie lekarze pracujący w państwowej placówce. Jedno zaświadczenie uprawnia do otrzymania specjalnego świadczenia pieniężnego w wys. 4 000 zł, drugie daje dostęp do pozostałych dedykowanych form wsparcia.
Pierwsze zaświadczenie może wypisać lekarz, który posiada specjalizację 2. stopnia lub tytuł specjalisty z zakresu położnictwa i ginekologii, perinatologii lub neonatologii. W praktyce te zaświadczenia wystawiają po porodzie głównie lekarze ze szpitala, w których urodziło się dziecko z bardzo ciężką niepełnosprawnością.
Drugie zaświadczenie oprócz wskazanych wyżej specjalistów może wystawić także lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, pediatra.
Opieka okołoporodowa
W zakres opieki okołoporodowej realizowanej w ramach publicznej opieki zdrowotnej wchodzi:
- diagnostyka prenatalna,
- prowadzenie ciąży i leczenie szpitalne, w tym zabiegi wewnątrzmaciczne,
- edukacja przedporodowa (szkoła rodzenia),
- poród w szpitalu specjalistycznym o 3. stopniu referencyjności – zgodnie ze wskazaniami lekarskimi,
- opieka położnicza, neonatologiczna,
- od 4 do 9 dodatkowych wizyt patronażowych położnej, która będzie wspierać rodzinę w pielęgnacji dziecka,
- poradnictwo laktacyjne, zwłaszcza kiedy dziecko urodziło się przed 37. tygodniem ciąży lub w chwili porodu ważyło mniej niż 2500 g.
Wsparcie asystenta rodziny
Ze wsparcia asystenta rodziny może skorzystać każda kobieta w ciąży i jej rodzina. W tym celu należy zgłosić się do swojego ośrodka pomocy społecznej. Asystent rodziny jest swego rodzaju koordynatorem, który powinien służyć pomocą w zakresie:
- wsparcia psychologicznego,
- informacji prawnej, w szczególności w zakresie praw rodzicielskich i uprawnień pracowniczych,
- uprawnień do różnych form pomocy, świadczonych przez instytucje publiczne,
- załatwiania spraw urzędowych, formalności związanych z narodzeniem i wychowywaniem dziecka z niepełnosprawnością,
- dostępu do rehabilitacji oraz świadczeń opieki zdrowotnej,
- koordynacji wizyt lekarskich,
- zarządzania budżetem domowym,
- przezwyciężania trudności w pielęgnacji i wychowaniu dziecka,
- codziennej organizacji życia rodziny.
Ważne: jeżeli kobieta w ciąży lub rodzina dziecka niepełnosprawnego dziecka chcą skorzystać z pomocy asystenta w ramach programu „Za życiem”, nie jest konieczne przeprowadzanie rodzinnego wywiadu środowiskowego.
Asystent może również załatwiać w imieniu rodziny różne sprawy w urzędach czy placówkach medycznych – na podstawie pisemnego upoważnienia.
Jednorazowe świadczenie 4000 zł
Przysługuje rodzicom, opiekunom prawnym lub faktycznym dziecka, u którego występuje ciężkie i nieodwracalne uszkodzenie lub choroba zagrażająca jego życiu. Świadczenie przysługuje bez względu na wysokość dochodu. Aby je otrzymać, wypełniony wniosek wraz z załącznikami należy złożyć w urzędzie miasta/ gminy lub ośrodku pomocy społecznej, w terminie do 12 miesięcy od dnia urodzenia dziecka. Wniosek złożony po tym terminie nie będzie rozpatrywany.
Niezbędne dokumenty:
- wypełniony wniosek o wypłatę świadczenia;
- zaświadczenie lekarskie, wypisane przez lekarza, pracującego w placówce, która ma podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia, posiadającego specjalizację 2.go stopnia lub tytuł specjalisty z zakresu położnictwa i ginekologii, perinatologii lub neonatologii; w praktyce te zaświadczenia wystawiają po porodzie głównie lekarze ze szpitala, w których urodziło się dziecko z bardzo ciężką niepełnosprawnością.
- zaświadczenie, że matka dziecka przebywała pod opieką medyczną najpóźniej od 10. tygodnia ciąży – jeżeli wniosek o świadczenie składają rodzice dziecka, wymóg ten nie dotyczy opiekunów prawnych i faktycznych dziecka.
Wsparcie dla dziecka i rodziny
W ramach programu „Za życiem” dodatkowe wsparcie mogą również otrzymać dzieci niepełnosprawne (posiadające orzeczenie o niepełnosprawności) oraz ich rodziny. Aby skorzystać z dodatkowych form wsparcia konieczne jest zaświadczenie lekarskie, potwierdzające występowanie u dziecka ciężkiego i nieodwracalnego uszkodzenia lub choroby zagrażającej życiu. Zaświadczenie takie może wystawić lekarz specjalista (ginekolog-położnik, neonatolog, perinatolog) oraz pediatra lub lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.
Ważne: z tej formy wsparcia mogą skorzystać także rodziny, wychowujące starsze dzieci z niepełnosprawnością, pod warunkiem, że uzyskają stosowne zaświadczenie lekarskie, o którym piszemy powyżej.
Świadczenia dla dzieci niepełnosprawnych i ich rodzin
Dzieci z niepełnosprawnościami i ich rodziny w ramach Programu „Za Życiem” mają:
- pierwszeństwo w udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej, także przez lekarzy specjalistów (wizyty lekarskie, zabiegi, badania poza kolejką),
- nielimitowany dostęp do refundowanych wyrobów medycznych (pieluchomajtki, cewniki, protezy i in.) – na podstawie zlecenia lekarskiego,
- pomoc psychologiczna dla rodziców i opiekunów,
- rehabilitacja lecznicza,
- zakup leków poza kolejnością,
- opieka wytchnieniowa – do 120 godzin opieki rocznie, którą zapewniają całodobowe placówki wsparcia (dzienne ośrodki wsparcia), placówki systemu oświaty, organizacje pozarządowe – z tej formy wsparcia mogą skorzystać rodziny, których dochód nie przekracza 1200 zł na osobę na m-c,
- pomoc w domu – wsparcie w realizacji codziennych domowych obowiązków (sprzątanie, gotowanie, zakupy itp.), w wymiarze nie więcej niż 10 godzin tygodniowo, realizowane w ramach prac społecznie użytecznych przez osoby bezrobotne (za wynagrodzeniem, finansowanym ze środków publicznych),
- opieka paliatywna i hospicyjna w warunkach domowych lub stacjonarnych),
- kompleksowe usługi opiekuńcze i rehabilitacyjne,
- inne świadczenia wspierające rodzinę, w tym pomoc prawna (prawa rodzicielskie i uprawnienia pracownicze),
- informacje o innych formach wsparcia zawartych w ustawie „Za życiem”.
Ważne: z opieki wytchnieniowej i pomocy w domu mogą skorzystać wyłącznie rodziny sprawujące opiekę nad dzieckiem lub osobą niepełnosprawną, która wymaga łącznie stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji lub legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności (łącznie punkty 7 i 8 w orzeczeniu muszą zaznaczone TAK/ WYMAGA)
Wyroby medyczne
Obecnie dziecko, do 18. r. ż. posiadające zaświadczenie kwalifikujące do programu „Za życiem” może bez żadnych limitów ilościowych odebrać:
- worki stomijne (bez dopłat, na wniosku zwiększamy tylko ilość worków),
- worki do zbiórki moczu (bez dopłat),
- cewniki, w tym także cewniki hydrofilowe (dowolną ilość z dopłatą 30%).
Zaświadczenie powoduje zniesienie limitów czasowych (dla produktów okresowych jak na przykład wózki inwalidzkie) lub ilościowych/wartościowych (dla produktów cyklicznych jak na przykład cewniki, worki urologiczne) dla niezbędnych dla dziecka wyrobów medycznych.
Jak uzyskać wyroby medyczne w ramach programu „Za życiem”
Po otrzymaniu zaświadczenia oraz wypełnieniu wniosku na dowolną ilość wyrobów medycznych, które można pobierać nawet kilka razy w miesiącu, pacjent powinien skierować się do odpowiedniego oddziału NFZ po nową kartę zaopatrzenia, z nowym kodem. Potem może zrealizować zlecenie na potrzebne wyroby medyczne w niezbędnej ilości.
Wczesne wspomaganie rozwoju i działania powiatowego ośrodka koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczego
Program „Za życiem” wprowadza utworzenie ośrodków koordynacyjno-rehabilitacyjno-opiekuńczych, ze szczególnym uwzględnieniem wczesnego wspomagania rozwoju dzieci od momentu wykrycia niepełnosprawności lub zagrożenia niepełnosprawnością. Dziecko może uzyskać w takim ośrodku do 5. Godzin zajęć specjalistycznych tygodniowo!
Więcej przeczytasz na naszej stronie: Program „Za życiem” – zapisz dziecko na dodatkowe zajęcia z wczesnego wspomagania rozwoju!
