Małe dziecko narażone jest na wiele chorób zakaźnych ze względu na słabo jeszcze ukształtowany układ odpornościowy. Są one bardzo częstym zjawiskiem wśród małych dzieci. Największa podatność na zachorowanie na choroby zakaźne występuje u dzieci, które przebywają w dużych skupiskach ludzi. Dlatego każdy rodzic decydujący się na posłanie dziecka do żłobka czy przedszkola, musi być przygotowany na ewentualną walkę z różnego rodzaju chorobami zakaźnymi.
Do najczęstszych chorób zakaźnych wirusowych należą:
- Ospa wietrzna – dotyka niemal każdego małego dziecka, najczęściej noworodki i dzieci, które dopiero co poszły do przedszkola czy szkoły. Choroba objawia się swędzącą wysypką, często wysoką gorączką, brakiem apetytu i biegunką. Zarazić się nią można podczas bezpośredniego kontaktu z osobą chorą. Ospa jest groźną chorobą, która może doprowadzić do wielu powikłań, takich jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie stawów czy nerek. Leczenie tej choroby jest głównie objawowe.
- Odra – podobnie jak ospa przenoszona jest poprzez kontakt z osobą zarażoną. Na początku pojawia się gorączka, katar, suchy kaszel, biegunka. Jest to tzw. okres zwiastunowy. Następnie pojawiają się na ciele białe plamki na czerwonym tle, później pojawia się wysypka, która jest ciemna i występuje w skupiskach, a także światłowstręt. Odrę również leczy się objawowo, a powikłania, jakie powoduje to zapalenie krtani czy ucha środkowego. Najgroźniejsze powikłania odry mają charakter neurologiczny i są to: pierwotne zapalenie mózgu, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie rdzenia kręgowego, zapalenia wielonerwowe czy nerwów czaszkowych, podostre stwardniające zapalenie mózgu (LESS).
- Różyczka – ze względu na obowiązkowe szczepienia jest chorobą rzadko występującą. Wirus przenosi się drogą kropelkową i objawia się złym samopoczuciem, bólem głowy, mięśni. Następnie pojawia się wsypka grudkowa, o bladoróżowym kolorze. Podczas choroby powiększone są także węzły chłonne. Różyczkę leczy się objawowo, a powikłania nie są częste. Choroba ta jest szczególnie niebezpieczna dla kobiet w ciąży, ponieważ powoduje uszkodzenie płodu.
- Mononukleoza – przenoszona drogą kropelkową, ma bardzo długi okres wylęgania (od 20 do 50 dni). Okres zwiastunowy choroby trwa dwa tygodnie, a objawy przypominają objawy grypy. Pojawić się może obrzęk nosa, powiek i brwi. Leczenie trwa bardzo długo i jest objawowe.
- Grypa jelitowa – często występuje w przedszkolach i szkołach, powodowana jest przez rotawirusy. Typowym objawem jest biegunka, gorączka, bóle brzucha, wymioty i ogólne osłabienie. Leczenie jest objawowe, często małe dzieci ze względu na odwodnienie wymagają hospitalizacji. Podczas choroby należy zachować lekkostrawną dietę oraz szczególnie dbać o higienę.
Do najczęściej występujących chorób zakaźnych bakteryjnych należą:
- Szkarlatyna – zarazić się nią można bezpośrednio od osoby chorej. Objawia się złym samopoczuciem, gorączką, bólem głowy, nudnościami. Następnie pojawia się drobna wysypka, która obejmuje miejsca ciepłe ciała, a po naciśnięciu skóry znika. Charakterystyczny dla szkarlatyny jest „malinowy język”, czyli mocno czerwony kolor języka. Leczenie polega na podawaniu antybiotyków, a powikłania, jakie mogą wystąpić, to zapalenie węzłów chłonnych czy zapalenie nerek.
- Liszajec – bardzo zakaźna choroba, która rozprzestrzeniana jest poprzez kontakt z chorym lub z rzeczami, których używał. Wysypka w tej chorobie wypełniona jest bezbarwnym płynem, nie jest bolesna. Wysypka głównie pojawia się na twarzy, a po jej zniknięciu zostają widoczne blizny. Leczenie odbywa się za pomocą antybiotyków, zwykle choroba ta nie powoduje żadnych powikłań.
Nie należy bagatelizować niepokojących objawów u dziecka. Choroby zakaźne są trudne do rozpoznania, ponieważ początek większości z nich wykazuje objawy przypominające zwykłą grypę. Dlatego też każdy niepokojący objaw powinien zostać skonsultowany z lekarzem. Należy pamiętać o tym, że choroby zakaźne mogą powodować wiele negatywnych powikłań, które mogą uaktywniać się nawet w dorosłym życiu, po wielu latach od zachorowania. Ważną rzeczą jest także wpajanie dziecku podstawowych zasad higieny, takich jak mycie rąk po wyjściu z toalety, mycie rąk przed i po jedzeniu, niebranie do buzi zabawek i innych przedmiotów. Im wcześniej dziecko nauczy się tego typu zasad, tym większe prawdopodobieństwo, że nie będzie narażone na choroby zakaźne wieku dziecięcego.
